Phân bắc là gì? Hướng dẫn sử dụng phân bắc đúng cách, tránh gây bệnh

Trong canh tác nông nghiệp, phân bón đóng một vai trò quan trọng. Và mỗi loại phân bón lại có những thành phần, lợi ích riêng đối với cây trồng. Bên cạnh đó, nếu sử dụng không đúng cách cũng có thể gián tiếp gây hại đến môi trường và sức khỏe con người. Với phân bắc cũng không tránh khỏi. Vậy phân bắc là gì? Cách sử dụng ra sao mới hiệu quả và an toàn. Hãy cùng Chế phẩm vi sinh Đức Bình khám phá nhé.

1. Giải thích định nghĩa phân bắc là gì?

Phân bắc là một loại phân bón có nguồn gốc từ chất thải của con người chưa phân hủy hoàn toàn (tức phân người tươi). Chính vì thế, cũng giống như phân chuồng có nguồn gốc từ chất thải của động vật nuôi khác thì phân bắc thuộc nhóm phân hữu cơ. Đồng thời, cũng là loại phân bón truyền thống, từ rất lâu đời đã được người nông dân sử dụng (tận dụng) các chất thải có sẵn tại chỗ để bón cho cây trồng, lúa và rau màu.

2. Nguồn gốc, xuất xứ của tên gọi phân bắc

Thay vì được gọi là phân người thì cái tên gọi phân bắc được ra đời gắn liền với một sự kiện lịch sử. Theo đó, vào năm 1950, Hợp tác xã ở miền Bắc Việt Nam nước ta đã mở chiến dịch thu gom phân người. Nếu mỗi gia đình không gom đủ 10 cân thì sẽ bị phạt cắt gạo hoặc giảm lương. 

Qua chiến dịch này cũng giúp phổ biến mô hình nhà tiêu 2 ngăn và phân người trở thành nguồn cung phân bón trong canh tác nông nghiệp. Nhờ đó giúp nâng cao năng suất và cải thiện kinh tế hộ nông.

3. Đặc điểm – ưu và hạn chế của phân bắc

Bên cạnh hiểu được ý nghĩa phân bắc là gì thì những ưu điểm và hạn chế của loài phân này cũng được nhiều bà con quan tâm. Bởi như đã nói, mỗi loại phân sẽ có những lợi ích nhưng cũng có mặt hạn chế riêng, nhất là khi chưa được dùng đúng cách.

3.1. Ưu điểm và lợi ích từ phân Bắc

Phân Bắc là nguồn phân bón hữu cơ có sẵn mang lại nhiều lợi ích cho bà con khi sử dụng cho cây trồng, lúa như sau:

• Giàu dưỡng chất thiết yếu

Trong phân bắc có chứa tới 19% là chất hữu cơ, 1,6% đạm Nito, 1,2% lân Phốt pho, 0,5% Kali, và cùng nhiều dưỡng chất khác. Như thế, phân bắc cung cấp đầy đủ các khoáng dưỡng chất thiết yếu cho cây trồng. Chúng bao gồm cả loại nguyên tố trung và vi lượng tồn tại ở hai dạng dễ hòa tan và tan từ từ.

Với những khoáng chất dễ tan, giúp cây nhanh chóng hấp thụ và củng cố hệ miễn dịch, cơ chế phát triển ban đầu. Còn với khoáng chất được phân giải từ từ trong đất sẽ đảm bảo cung ứng đủ dưỡng chất trong suất giai đoạn cây phát triển.

• Tăng cường sự phát triển của các vi sinh vật hữu ích

Vai trò của phân bắc là gì, là khi được bón xuống đất, các vi sinh vật trong đất tự nhiên sẽ thực hiện quá trình phân giải các chất hữu cơ và thải ra thành nhiều chất mùn. Trong khi chất mùn lại chính là nguồn thức ăn chính cho các vi sinh vật phát triển, nhất là các vi sinh vật hữu ích. Khi chúng càng phát triển mạnh mẽ thì càng ức chế nhanh chóng sự phát triển của các vi khuẩn gây hại. Nhờ đó mà cây trồng luôn được bảo vệ trước tác nhân gây sâu bệnh khác.

• Kích thích rễ cây phát triển

Chất mùn được tạo ra từ sự phân giải chất hữu cơ trong phân bắc còn có công dụng kích thích sự phát triển của rễ cây dưới lòng đất. Và khi rễ cây phát triển, khả năng hấp thụ dưỡng chất khoáng khỏe thì cây trồng, rau màu mới sinh trưởng nhanh và đề kháng tốt, cho năng suất cao.

• Cải tạo đất, chống xói mòn

Nếu không muốn cấu trúc đất bị phá hủy do lạm dụng phân bón hóa học thì sử dụng phân bắc và các loại phân bón hữu cơ khác chính là giải pháp lâu dài. Bên cạnh đó, nguồn dưỡng chất có sẵn này còn giúp cải tạo đất, nhất là với những đất nghèo dinh dưỡng và khô hạn. Đồng thời, bón phân bắc cho cây trồng còn là liệu pháp để chống xói mòn và tăng cường khả năng giữ nước hiệu quả.

• Tăng nông sản

Tăng nông sản cũng là lợi ích hàng đầu mà các loại phân bón hữu cơ mang lại cho bà con khi sử dụng. Nhờ được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và khoáng cũng như hệ sinh thái được cân bằng mà đất trồng trở nên phì nhiêu, màu mỡ hơn. Đây chính là những lý do thuận lợi để cây trồng cho năng suất và chất lượng, bao gồm cả kích thước, màu sắc và mùi vị khi được bón phân bắc hơn hẳn so với dùng phân bón hóa học.

• Giảm thiểu chi phí sản xuất

Thực tế, sử dụng nguồn phân bón có sẵn thì giá thành luôn rẻ hơn so với mua phân bón hóa học, công nghiệp. Bên cạnh đó, việc xử lý các rác thải nông nghiệp khi dùng phân hữu cơ cũng thấp hơn. Do đó, điều này đã giúp bà con đáng kể trong việc tiết kiệm và giảm thiểu chi phí sản xuất nông nghiệp.

3.2. Hạn chế khi dùng phân bắc

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích nhưng phân bắc cũng tồn tại không ít nhược điểm, hạn chế. Đặc biệt nhất là khi chúng không được bà con tận dụng đúng cách như: tiềm ẩn nhiều mầm bệnh và phát tán ra môi trường ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Bởi trong phân bắc tươi thường chứa các loại vi khuẩn gây hại như E.coli, ký sinh trùng, virus, trứng giun sán và các loại.

4. Cách ủ phân bắc – Hướng dẫn sử dụng phân bắc đúng cách

Để có thể tận dụng tốt những ưu điểm và lợi ích mà phân bắc đem lại cũng như hạn chế tối đa các hạn chế của dòng phân hữu cơ giàu dưỡng chất thiết yếu này thì cách tốt nhất là nên ủ hoai mục trước khi bón ra môi trường. Cách ủ phân bắc là gì sẽ được chúng tôi hướng dẫn chi tiết như sau:

•  Bước 1: Chuẩn bị đào một hố ủ phân, kích thước phù hợp lượng phân đem ủ.
•  Bước 2: Đổ phân bắc vào hố ủ. Rắc Chế phẩm vi sinh Emzeo Đức Bình – 200gr lên trên bề mặt để khử mùi hôi. Chế phẩm này ngoài công dụng khử mùi thì còn giúp bổ sung thêm các vi sinh có lợi, tăng cường hoạt động để phân giải nhanh các protein, chất hữu cơ.
• Bước 3: Dùng xẻng xúc đất để phủ lên phân ủ trong hố, đồng thời giúp giữ ẩm, giảm mùi và khăn ruồi nhặng, đảm bảo vệ sinh.
• Bước 4: Trong thời gian ủ, cứ 7 – 10 ngày lại kiểm tra và có thể đảo phân một lần, nếu có mùi hôi thì tiếp tục rắc hoặc pha bột Chế phẩm vi sinh Emzeo Đức Bình với nước để tưới lên.
• Bước 5: Thực hiện thời gian ủ sau 20 – 30 ngày, phân bắc tươi từ màu vàng đã chuyển sang màu xám như bùn. Đây là lúc phân đã đạt đủ chuẩn để bón ra ruộng đồng, vườn tược cho cây trồng.

Trên đây là thông tin tổng quan về phân bắc là gì cũng như những lợi ích và hạn chế của nó. Nhìn chung, phân bắc là nguồn phân bón rất có lợi cho cây và đất trồng cũng như năng suất và thu nhập của bà con. Vì thế, hãy tận dụng và biết ủ phân đúng cách để sử dụng có hiểu quả nhất cũng như giảm các tác động gây hại đến môi trường nhé. Chúc bà con luôn có vụ mùa bội thu.

⫸ Xem thêm: Hướng dẫn cách ủ phân compost tại nhà – giải pháp bảo vệ môi trường

⫸ Xem thêm: Bí quyết chọn phân bón cho cây ăn quả giúp tăng năng suất tối đa