Hướng dẫn cách kích thích tôm lột vỏ nhanh, đều, hiệu quả

Tôm là loài động vật giáp xác. Lớp vỏ cứng của chúng đóng vai trò bảo vệ cơ thể bên trong. Do đặc điểm sinh học, tôm phải lột vỏ để phát triển về kích thước. Tại các trại tôm, việc không đảm bảo cho tôm lột vỏ đúng chu kỳ, tần suất có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng tôm khi xuất. Để khắc phục, người nông dân buộc phải can thiệp bằng nhiều phương pháp.

Vì sao cần kích thích tôm lột vỏ?

Quá trình lột vỏ đóng vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng của tôm. Mỗi lần lột vỏ, cơ thể tôm có thể phát triển nhanh chóng với kích thước lớn hơn so với lớp vỏ cũ. Điều này giúp tôm tăng trưởng nhanh chóng về mặt kích thước và khối lượng.

Tuy nhiên, trong điều kiện tự nhiên, quá trình lột vỏ của tôm không phải lúc nào cũng diễn ra đều đặn, đặc biệt khi gặp điều kiện môi trường không thuận lợi. Vì vậy, kích thích tôm lột vỏ đúng thời điểm sẽ tối ưu hóa quá trình tăng trưởng, giúp tôm đạt kích thước thương phẩm nhanh hơn, từ đó cải thiện hiệu quả kinh tế cho người nuôi.

Mặt khác, việc kích thích tôm lột vỏ đúng thời điểm sẽ nâng cao chất lượng sức khỏe cho tôm. Trong quá trình lột vỏ, tôm loại bỏ được những phần vỏ cũ đã bị tổn thương, bám bẩn hoặc nhiễm bệnh. Việc hình thành lớp vỏ mới sẽ giúp bảo vệ tôm tốt hơn trước các tác nhân gây bệnh trong môi trường ao nuôi.

Ngoài ra, tôm có thể gặp khó khăn nếu không lột vỏ đúng chu kỳ. Điều này có thể dẫn đến căng thẳng sinh lý, làm tăng tỷ lệ chết hoặc suy giảm sức đề kháng. Do đó, việc kiểm soát và kích thích tôm lột vỏ là cực kỳ cần thiết.

Quá trình lột xác của tôm bị tác động bởi những yếu tố nào?

Lột vỏ là cơ chế sinh trưởng tự nhiên của tôm. Nhưng không phải lúc nào chúng cũng có thể lột vỏ thành công. Trong một số trường hợp, tôm không thể lột vỏ hoặc dễ bị chết, thương tổn sau khi lột. Theo đó, quá trình lột vỏ tôm diễn ra có thuận lợi hay không đều phụ thuộc vào những yếu tố cơ bản sau:

• Dinh dưỡng: Thiếu hụt các khoáng chất như canxi, photpho có thể khiến vỏ sau lột bị mềm, không cứng lại nhanh chóng.
• Nhiệt độ nước: Nhiệt độ thấp sẽ làm chậm quá trình trao đổi chất, khiến tôm lột vỏ chậm hơn. Ngược lại, nhiệt độ cao kích thích quá trình trao đổi chất khiến tôm lột vỏ nhanh hơn. 

• Độ mặn của nước: Độ mặn thích hợp giúp tôm hấp thụ khoáng chất tốt hơn,lớp vỏ sau lột nhanh chóng cứng lại. Độ mặn thấp có thể làm giảm lượng khoáng chất mà tôm hấp thụ, gây ảnh hưởng đến chất lượng của vỏ sau lột.
• Hoocmon của tôm: Hoocmon lột vỏ ecdysone kiểm soát quá trình lột vỏ của tôm.Nếu tôm bị thiếu hụt hormone, quá trình lột vỏ có thể bị chậm trễ hoặc diễn ra không đồng đều.
• Tôm bị căng thẳng, mật độ nuôi cao: Khi tôm bị stress, hệ miễn dịch của chúng suy yếu, làm giảm khả năng lột vỏ thành công. Ngoài ra, khi mật độ nuôi quá cao, không gian di chuyển hạn chế và tôm dễ cạnh tranh nguồn thức ăn, làm chậm quá trình phát triển và lột vỏ.

Giải pháp giúp tôm lột vỏ nhanh, đều và khỏe mạnh

Để đảm bảo tôm nuôi được năng suất, to khỏe thì dưới đây là một số phương pháp kích thích tôm lột vỏ đồng loạt, đúng thời gian bạn đọc có thể tham khảo và áp dụng:

Điều chỉnh độ mặn trong nước nuôi tôm

Độ mặn là một trong những yếu tố quan trọng tác động trực tiếp đến quá trình lột vỏ của tôm. Người nuôi cần kiểm tra độ mặn của nước ao thường xuyên, ít nhất là mỗi tuần một lần, bằng cách sử dụng máy đo độ mặn hoặc máy đo điện giải.

Khi phát hiện độ mặn không phù hợp, người nuôi có thể thực hiện các biện pháp sau để điều chỉnh:

• Khi độ mặn quá thấp: Bổ sung nước mặn vào ao để tăng nồng độ muối. Nước mặn có thể được lấy từ nguồn nước biển tự nhiên hoặc sử dụng muối biển pha loãng. Tuy nhiên, cần chú ý bổ sung từ từ và không tăng đột ngột để tránh gây sốc cho tôm.
• Khi độ mặn quá cao: Người nuôi nên bổ sung nước ngọt để pha loãng nước ao. Quá trình này cũng cần thực hiện từ từ để độ mặn giảm dần, tránh làm tôm bị căng thẳng do thay đổi môi trường quá nhanh.

Kiểm soát pH trong ao nuôi

Trong ao nuôi tôm, pH ảnh hưởng trực tiếp đến sự trao đổi chất và quá trình sinh lý của tôm, đặc biệt là quá trình lột vỏ. Để kiểm soát pH trong ao, bạn có thể sử dụng vôi để nâng cao pH cũng như cung cấp thêm các khoáng chất cần thiết cho tôm. Có 2 loại vôi có thể sử dụng là:

• Vôi nông nghiệp (CaCO₃): Thường được sử dụng để tăng độ kiềm mà không gây thay đổi đột ngột pH. Vôi này phù hợp cho việc điều chỉnh độ kiềm lâu dài.
• Vôi tôi (Ca(OH)₂): Có tác dụng nhanh trong việc nâng pH, nhưng cần sử dụng thận trọng để tránh tăng pH quá cao.

Lưu ý: Người nuôi nên bổ sung vôi vào ao nuôi theo liều lượng thích hợp, thường là khoảng 10-20 kg/1.000 m³ nước, tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của ao.

Thay nước định kỳ

Thay nước là biện pháp giúp loại bỏ các chất độc hại tích tụ trong ao, từ đó cải thiện chất lượng nước, hỗ trợ tôm lột vỏ nhanh chóng và đồng loạt. Người nuôi nên thay nước định kỳ, khoảng 10-20% lượng nước ao mỗi tuần, tùy theo điều kiện môi trường và mức độ ô nhiễm của ao.

Ngoài ra, việc bổ sung nước sạch vào ao cũng cung cấp thêm khoáng chất tự nhiên từ nguồn nước, giúp hỗ trợ quá trình lột vỏ của tôm.

Kiểm soát chế độ dinh dưỡng

Cung cấp nguồn thức ăn dinh dưỡng, đủ lượng sẽ giúp quá trình tôm lột vỏ diễn ra đồng đều và hiệu quả. Người nuôi nên cho tôm ăn các loại thức ăn giàu protein (chứa khoảng 30 – 40%), lipid, vitamin và các loại khoáng chất cần thiết.

Trong giai đoạn trước và sau khi lột vỏ, tôm cần nhiều dưỡng chất hơn để hỗ trợ quá trình tái tạo vỏ mới. Do đó, người nuôi nên tăng cường lượng thức ăn và bổ sung khoáng chất trong những thời điểm này. Tuy nhiên tránh tăng quá nhiều vì có thể dẫn đến dư thừa và làm ô nhiễm môi trường sinh sống của tôm.

Sử dụng chế phẩm vi sinh để kiểm soát vi khuẩn

Sử dụng chế phẩm vi sinh là giải pháp an toàn và tối ưu giúp tôm lột vỏ đồng loạt được nhiều người áp dụng. Bên cạnh đó, chúng còn tác động tích cực đến môi trường sống của tôm như cải thiện chất lượng nước, tăng cường sức đề kháng cho tôm.

Chế phẩm vi sinh chứa các vi khuẩn có lợi giúp phân hủy chất thải, giảm thiểu ô nhiễm trong ao nuôi. Việc cải thiện chất lượng nước sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho tôm phát triển, giảm stress và tăng cường khả năng lột vỏ.

Bên cạnh những giải pháp trên, người nuôi cũng có thể tham khảo thêm một số cách khác như điều chỉnh độ kiềm, nhiệt độ hay bổ sung khoáng chất để tạo điều kiện tốt nhất cho quá trình lột vỏ của tôm.

Trên đây là một số gợi ý giúp thúc đẩy quá trình lột vỏ của tôm đồng loạt mà không làm ảnh hưởng đến chất lượng của chúng. Trong đó, sử dụng chế phẩm vi sinh vẫn là giải pháp được nhiều chuyên gia khuyên dùng bởi tính hiệu quả, đa nhiệm và ít rủi ro của chúng. Để được tư vấn các loại chế phẩm sinh học giúp tôm lột vỏ cũng như cách sử dụng sao cho đúng, bạn đó có thể tìm hiểu thêm tại: chephamvisinh.vn

⫸ Xem thêm: Tầm quan trọng của ứng dụng giá thể vi sinh vào trong xử lý nước thải

⫸ Xem thêm: Bảo vệ môi trường trong chăn nuôi: Giải pháp làm nông nghiệp bền vững