Hướng dẫn quy trình sản xuất phân vi sinh đúng cách, dễ làm

Phân vi sinh hiện đang là sự lựa chọn hàng đầu của bà con trong sản xuất nông nghiệp. Sử dụng các thành phần tự nhiên, không chỉ cung cấp các chất dinh dưỡng đa, trung, vi lượng cho cây trồng và đất mà còn thân thiện với môi trường. Nếu bạn muốn biết thêm về phân hữu cơ vi sinh và quy trình sản xuất phân vi sinh đúng cách, đơn giản, dễ làm thì mời bạn tham khảo bài viết mà Chế phẩm vi sinh Đức Bình chia sẻ dưới đây.

Phân bón vi sinh và vai trò trong nông nghiệp hiện đại

Phân bón là nguồn dinh dưỡng bổ sung cho cây trồng và chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết như đạm (N), lân (P), kali (K) và các nguyên tố vi lượng khác: sắt, magie, canxi, lưu huỳnh, kẽm, đồng, Bo,… Phân bón có vai trò quan trọng trong việc thâm canh tăng vụ nông nghiệp, tăng năng suất để bảo vệ mùa màng và nâng cao độ phì nhiêu của đất.

Đọc ngay: Phân vi sinh là gì? phân vi sinh hiện nay có đặc điểm như thế nào?

Định nghĩa và đặc điểm của phân hữu cơ vi sinh

Trước khi tìm hiểu quy trình sản xuất phân vi sinh, bạn cần nắm rõ định nghĩa loại phân này. Phân hữu cơ vi sinh là loại phân được tạo ra bằng cách trộn chất hữu cơ và một hoặc nhiều thành phần tự nhiên, bao gồm nhiều vi sinh vật có ích theo tỷ lệ thích hợp.

Có nhiều loại phân hữu cơ vi sinh tùy theo mục đích sử dụng. Các hệ vi sinh vật thường được kết hợp với nhau để tạo ra các loại phân bón đa chức năng, vừa giúp bảo vệ cây trồng vừa bổ sung chất dinh dưỡng cho cây và đất.

Tác hại nghiêm trọng do lạm dụng phân hóa học trước đây đã khiến nhiều người chuyển sang sử dụng phân hữu cơ sinh học. Mặc dù quy trình sản xuất phân vi sinh còn một số nhược điểm so với phân hóa học, nhưng về mặt bảo vệ môi trường, phân vi sinh vẫn luôn được bà con nông dân vô cùng tin tưởng lựa chọn.

Phân loại phân hữu cơ vi sinh theo công dụng

Dựa trên các chủng vi sinh vật khác nhau được sử dụng và mục đích sử dụng trong nông nghiệp, phân hữu cơ vi sinh được chia thành các loại cơ bản sau:

Phân hữu cơ vi sinh cố định đạm

Phân bón có chứa các chủng vi sinh vật cố định đạm có khả năng chuyển đổi nitơ trong không khí thành dạng cây có thể hấp thụ được. Phân vi sinh cố định đạm được ví như nhà máy sản xuất đạm, đưa hàng trăm triệu tấn đạm vào đất giúp cây trồng phát triển khỏe mạnh mỗi năm. Loại phân này là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng, mang lại nhiều lợi ích cho sản xuất nông nghiệp.

Phân hữu cơ vi sinh chuyển hóa và phân hủy lân

Đây là nhóm phân hữu cơ chứa vi sinh vật có thể phân hủy phốt pho từ môi trường. Lân tồn tại ở dạng không hòa tan được chuyển thành dạng hòa tan dễ hấp thụ cho rễ cây.

Phốt pho tham gia vào quá trình hình thành màng tế bào, thúc đẩy quá trình chín của trái cây và giúp rễ phát triển nhanh hơn. Tuy nhiên ở dạng tự nhiên, hiệu suất sử dụng lân của cây trồng chỉ đạt khoảng 25%. Với phân vi sinh có tác dụng phân giải phốt phát, cây sẽ phát triển nhanh hơn và tăng khả năng chống chịu với môi trường, sâu bệnh.

Xem ngay: Phân hữu cơ là gì? Cách làm phân hữu cơ bón cây ngay tại nhà

Phân hữu cơ vi sinh điều hòa và kích thích phát triển

Đây là loại phân bón có tác dụng tổng hợp cho cây trồng, giúp cây sinh trưởng, phát triển tốt, tăng cường khả năng chống chịu sâu bệnh. Loại phân này còn giúp phát triển rễ, thúc đẩy sự nảy mầm của hạt và điều hòa quá trình trao đổi chất. Các vi khuẩn, xạ khuẩn và nấm được lựa chọn kỹ càng trong quá trình lên men vi sinh.

Phân hữu cơ vi sinh phân hủy hợp chất hữu cơ và mùn

Loại phân này làm tăng độ phì nhiêu cho đất, giúp đất thoáng khí hơn, tạo điều kiện cho các hệ vi sinh có lợi khác phát triển. Điều kiện môi trường đất tốt sẽ giúp cây sinh trưởng tốt và tăng sản lượng, giảm chi phí và thời gian chăm sóc.

Phân hữu cơ vi sinh ức chế vi sinh vật có hại

Đây là một tác dụng vô cùng có lợi của loại phân bón này. Khả năng ức chế và kìm hãm sự phát triển của vi sinh vật có hại giúp giảm thiểu rất nhiều rủi ro cho cây trồng. Nhiều người không nhận thức được điều này mà lại sử dụng phân bón hóa học một cách mạnh mẽ, vô tình tiêu diệt các vi sinh vật có lợi.

Quy trình sản xuất phân vi sinh chuẩn và hiệu quả

Phân vi sinh là chế phẩm có chứa một hoặc nhiều chủng vi sinh vật sống được sử dụng trên các loại cây trồng đã được chọn lọc. Khi bón vào đất, phân vi sinh làm tăng hoạt động của vi sinh vật trong vùng rễ, giúp tăng cường cung cấp dinh dưỡng từ đất cho cây trồng, cung cấp các chất điều hòa sinh trưởng, men và vitamin có lợi cho quá trình chuyển hóa, tạo sức đề kháng, giúp cây trồng chống chịu sâu bệnh, nâng cao năng suất, chất lượng nông sản và cải thiện độ phì của đất.

Hiện nay trên thị trường có nhiều loại phân vi sinh với quy trình sản xuất khác nhau, nhưng theo mật độ vi sinh vật có ích có thể chia thành hai loại:

• Phân vi sinh có mật độ vi sinh vật hữu ích cao (trên 10^8 tế bào/g) và ít tạp chất do chất mang đã được thanh trùng.
• Phân vi sinh có mật độ vi sinh vật hữu ích thấp (10^6-10^7 tế bào/g) và hàm lượng tạp chất cao do nền chất mang chưa được tiệt trùng.

Các giai đoạn sản xuất phân vi sinh

Quy trình sản xuất phân bón sinh học được chia thành hai giai đoạn chính:

Giai đoạn 1: Chuẩn bị chất mang

Tạo ra nguyên liệu thô để sản xuất, còn được gọi là chất mang. Chất mang có thể là các hợp chất vô cơ (bột phốt phát, bột apatit, bột xương, bột sò…) hoặc các chất hữu cơ (than bùn, bã nấm, phế thải nông nghiệp, rác thải…).

Chất mang được nuôi cấy kỵ khí hoặc hiếu khí để phá hủy một phần tạp chất của vi sinh vật và trứng, làm bay hơi các hợp chất dễ bay hơi, phân hủy một phần nhỏ chất hữu cơ không hòa tan.

Giai đoạn 2: Cấy vi sinh vật

Cấy nguyên liệu lên vi sinh vật thuần khiết trong những điều kiện nhất định để đạt hiệu quả cao. Mặc dù vi sinh rất nhỏ nhưng trong điều kiện thuận lợi (đủ chất dinh dưỡng, pH thích hợp, carbon dioxide và nhiệt độ môi trường tối ưu), chúng phát triển cực kỳ nhanh chóng (hệ số nhân chỉ 2-3 giờ).

Để phân vi sinh được sử dụng rộng rãi, người ta thường chọn các chủng vi sinh có khả năng thích ứng rộng hoặc sử dụng nhiều chủng trong cùng một loại phân bón.

Các bước thực hiện cụ thể trong sản xuất phân vi sinh

1. Chuẩn bị chủng vi sinh vật: Vi sinh vật được nhân giống nhiều lần và nuôi cấy bằng cách lắc bình nhỏ (tốc độ 200 vòng/phút) trong 5-7 ngày hoặc trong bể lớn có khuấy liên tục. Khi đạt được số lượng vi sinh vật mong muốn thì nên sử dụng ngay để đảm bảo hiệu quả.
2. Chuẩn bị chất mang: Than bùn, cát, phân chuồng và đất có thể dùng làm chất mang. Chất mang phải có hàm lượng chất hữu cơ cao, không chứa hóa chất độc hại, khả năng giữ nước trên 50%, dễ phân hủy trong đất.
3. Trộn chất mang và vi sinh vật: Vi sinh vật được trộn bằng tay (đeo găng tay vô trùng) hoặc bằng máy trộn. Sản phẩm được đóng gói trong túi ni lông, bao bì kín. Túi cần ổn định ở nhiệt độ phòng trong 2-3 ngày để theo dõi trước khi bảo quản ở nhiệt độ 4°C.

Lợi ích khi áp dụng quy trình sản xuất phân vi sinh

Phân vi sinh mang lại nhiều lợi ích vượt trội so với phân bón hóa học truyền thống:

1. Tiết kiệm chi phí: Chất thải của chăn nuôi có thể được tận dụng để làm phân trộn cho cây trồng, giúp giảm chi phí mua thuốc trừ sâu và phân bón hóa học.
2. Tăng năng suất cây trồng: Phân vi sinh cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng và khoáng chất cho cây trồng, nâng cao khả năng chống chịu sâu bệnh, từ đó tăng năng suất đáng kể.
3. Cải tạo đất: Trong khi phân bón hóa học phá hủy môi trường đất, phân vi sinh giúp đất tơi xốp, thông thoáng, có hàm lượng chất dinh dưỡng dễ hấp thụ cao. Phân vi sinh tạo điều kiện cho hệ vi sinh vật có lợi phát triển mạnh, ngăn ngừa dịch bệnh bùng phát.
4. Bảo vệ môi trường: Đây là yếu tố chính khuyến khích người dân áp dụng quy trình sản xuất phân vi sinh thay cho phân bón hóa học. Môi trường xung quanh chúng ta cần được bảo vệ một cách có ý thức.
5. Nâng cao sức khỏe con người: Nông sản không bị tồn dư thuốc bảo vệ thực vật như khi sử dụng phân bón hóa học. Người tiêu dùng cảm thấy an toàn hơn và sản phẩm có giá trị cao hơn.

Với những ưu điểm vượt trội này, phân vi sinh xứng đáng là sản phẩm ưu tiên sử dụng của nhà nông hiện đại.

Xem thêm: Phân chuồng hoai mục là gì? Cách làm như thế nào?