Cách ủ chua thức ăn cho trâu bò từ phế phẩm nông nghiệp
Bên cạnh các nguồn thức ăn khô và các loại cỏ tươi thì việc ủ chua thức ăn cho trâu bò từ các phế phẩm nông nghiệp đang được đánh giá là một trong những giải pháp hiệu quả bậc nhất hiện nay. Để tìm hiểu rõ hơn về việc chuẩn bị vật liệu cũng như nắm được cái giai đoạn ủ chua thức ăn, hãy cùng Chế phẩm vi sinh Đức Bình theo dõi chia sẻ sau cùng với chúng tôi.
Tại sao nên ủ chua thức ăn cho trâu bò từ phế phẩm nông nghiệp
Phụ phẩm nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm chiếm tỷ trọng chính (gần 30%) trong sản xuất nông nghiệp trên toàn thế giới. Những chất thải này chủ yếu bao gồm các vật liệu lignoxenluloza, chất thải trái cây và rau quả, chất thải công nghiệp đường cũng như rác thải động vật và thủy sản và các sản phẩm phụ.
Phế phẩm nông nghiệp và nông chứa nhiều hợp chất hoạt tính sinh học và dinh dưỡng, chẳng hạn như polyphenol, carotenoid và chất xơ trong số những hợp chất khác. Chúng chính là một sinh khối có giá trị lớn và là giải pháp tiềm năng cho các vấn đề về dinh dưỡng động vật và nguồn cung cấp protein và calo
Các công nghệ có sẵn để làm giàu protein của những chất thải này bao gồm quá trình lên men cơ chất rắn, ủ, và các quá trình ủ chua cũng có thể được áp dụng triệt để. Đặc biệt là với sự hỗ trợ của các chế phẩm sinh học, việc ủ chua và lên men các phế phẩm này đang trở nên đơn giản hơn bao giờ hết. Qua đó, giúp tiết kiệm thời gian cũng như chi phí đáng kể cho các hộ chăn nuôi trâu bò.
Các nguồn phế phẩm có thể sử dụng để ủ chua thức ăn cho gia súc
Với lượng lớn phế phẩm nông nghiệp, bạn hoàn toàn có thể sử dụng chúng như nguồn cung cấp vật liệu cho quá trình ủ chua thức ăn cho trâu bò. Đặc biệt là nếu bạn đang chăn nuôi các trang trại lớn và muốn tiết kiệm được tối đa chi phí thức ăn nhưng vẫn duy trì được dưỡng chất cho trâu bò.
Phụ phẩm ngành xay xát
Cám; bột thải; chất thải do quá trình làm sạch ngũ cốc; mầm lúa mì, ngô và lúa mạch đen; vỏ của một số hạt, ví dụ hạt đậu, lúa mạch, kiều mạch.
Sản phẩm phụ của ngành công nghiệp dầu
Bánh chiết xuất dung môi từ đậu tương và cải dầu, hướng dương, hạt lanh, và các sản phẩm được hình thành trong quá trình tinh chế dầu thực vật, lecithin và axit béo.
Sản phẩm phụ của ngành công nghiệp đường
Bã củ cải đường, rỉ đường, cặn khử bão hòa.
Sản phẩm phụ của ngành công nghiệp tinh bột
Bã khoai tây, nước ép từ tế bào khoai tây và các loại khác, khi ngô hoặc lúa mì được chế biến – phần còn lại của hạt sau khi chiết xuất tinh bột, gluten, mầm.
Sản phẩm phụ của ngành công nghiệp rau quả
Các sản phẩm từ việc gọt vỏ trái cây và rau quả, bã đậu, đá của một số loại trái cây, ví dụ: cà chua.
Các sản phẩm phụ của ngành công nghiệp lên men
Bao gồm ngũ cốc, mật đường, chất hòa tan của máy chưng cất khoai tây, sinh khối của nhà máy bia và rượu vang, sinh khối vi khuẩn và nấm như chất thải từ quá trình sản xuất lactic và citric và các axit hữu cơ khác, cũng như ngũ cốc đã qua sử dụng và mầm mạch nha trong nhà máy bia . Bùn hoạt tính từ các nhà máy xử lý nước thải trong ngành chế biến thực phẩm cũng được sử dụng.
Một nhóm sản phẩm phụ riêng biệt được đại diện bởi những sản phẩm được thu gom ở các trung tâm đô thị lớn, ví dụ: Chất thải nhà bếp đặc biệt đến từ các cơ sở cung cấp dịch vụ ăn uống lớn, sau khi hấp và ủ phù hợp sẽ được bổ sung vào thức ăn cho gia súc.
Đọc ngay: Bí kíp ủ phân bò sử dụng bón cây hiệu quả
Những lưu ý trước khi ủ chua thức ăn cho trâu bò từ phế phẩm nông nghiệp
Các phương pháp và phương tiện chuẩn bị để ủ chua thức ăn cho trâu bò từ phế phẩm nông nghiệp cần được lựa chọn cẩn thận. Bên cạnh đó, cần xem xét các đặc tính và cấu tạo hóa học của các sản phẩm phụ và chất thải, các kỹ thuật khác nhau được sử dụng để:
- Loại bỏ các chất hoặc hệ vi sinh có hại cho sức khỏe động vật;
- Lăng tuổi thọ bảo quản và việc sử dụng tiếp theo làm thành phần thức ăn chăn nuôi hoặc trực tiếp làm thức ăn gia súc;
- Cải thiện khả năng tiêu hóa và sự sẵn có của chất dinh dưỡng;
- Nâng cao giá trị dinh dưỡng bằng cách sử dụng một số thành phần làm môi trường sinh tổng hợp protein và các chất hoạt tính sinh học khác cần thiết trong thức ăn chăn nuôi. Đặc biệt là kết hợp với các chế phẩm sinh học thích hợp.
Kỹ thuật ủ chua thức ăn cho trâu bò
Chuẩn bị:
- Nguyên liệu ủ 200kg
- Cám gạo 5kg
- Mật rỉ đường: 1 lít
- 1 gói cám lên men EMZEO 200gr
- Nước sạch 100 lít
Cách ủ đạt hiệu quả nhanh nhất
- Tạo nước men: trộn đều 1 gói cám lên men EMZEO với 5kg cám gạo, 1 lít mật rỉ đường vào 100 lít nước sạch
- Tưới đều nước men vào 200kg nguyên liệu ủ. Có thể bổ sung thêm nước sạch để đạt độ ẩm ủ 50%
- Đào hố lót bạt hoặc cho vào tải kín ủ 5 – 7 ngày đến khi có mùi thơm dịu nhẹ là sử dụng được
Lưu ý: Có thể băm nhỏ phế phẩm nông nghiệp khi ủ chua cho trâu bò ăn
Các giai đoạn cụ thể trong quá trình ủ chua thức ăn cho gia súc
Thức ăn ủ chua là sản phẩm được hình thành khi cỏ hoặc phế phẩm nông nghiệp thô xanh khác có đủ độ ẩm được bảo quản kỵ khí, điển hình là trong silo sau khi héo, để ngăn ngừa sự hư hỏng bởi vi sinh vật hiếu khí.
Nguyên tắc cơ bản của quá trình ủ chua là duy trì các điều kiện yếm khí trong suốt quá trình ủ chua và giảm nhanh giá trị pH bởi vi khuẩn axit lactic. Về mặt lịch sử, thức ăn thô xanh được bảo quản dưới dạng cỏ khô (bằng cách sấy khô) hoặc ủ chua (bằng cách axit hóa hoặc khử trùng). Cỏ khô hoạt động tốt trong khí hậu khô đối với các loại cây thức ăn gia súc khô nhanh.
Tuy nhiên, trong những tình huống không chắc chắn về điều kiện khô ráo, thì việc ủ chua thường có ý nghĩa để bảo tồn càng nhiều giá trị dinh dưỡng thức ăn càng tốt. Mục tiêu chính của việc ủ chua là tăng cường quá trình lên men bằng cách sử dụng các loại phế phẩm nông nghiệp có hàm lượng vi khuẩn biểu sinh (tồn tại trên cây trồng) và đường cao trong cây trồng để cho phép các vi khuẩn kỵ khí tạo ra axit mà về cơ bản là muối chua cây trồng để cây ổn định lâu dài.
Nhiều lý do để làm thức ăn cho gia súc là sự thuận tiện, hiệu quả chi phí, thời tiết và đặc điểm cây trồng. Để đạt được sản phẩm ủ chua tốt, điều kiện tiên quyết là phải hiểu điều kiện cho quá trình ủ chua. Điều này được phân loại thành bốn giai đoạn
Giai đoạn hiếu khí
Giai đoạn đầu tiên được đặc trưng bởi việc sử dụng oxy bị giữ lại trong quá trình ủ. Phế phẩm nông nghiệp thô xanh được cắt nhỏ và đóng gói trong kho chứa thức ăn chăn nuôi được đặc trưng bởi sự hiện diện của không khí bị mắc kẹt trong quá trình ủ. Trong quá trình ủ chua thức ăn cho trâu bò, cây có tiếp tục hô hấp trong vài giờ và có thể vài ngày tùy thuộc vào bao bì
Trong giai đoạn này, các enzyme thực vật (protease) hoạt động cho đến khi lượng oxy bị mắc kẹt cạn kiệt. Nếu quá trình ủ được đóng gói kém hoặc để oxy xâm nhập, thức ăn thô xanh sẽ trải qua quá trình lên men không mong muốn bởi nấm mốc và nấm men dẫn đến phá vỡ protein và gia nhiệt quá mức. Do đó, bạn cần loại trừ tất cả không khí bị mắc kẹt khỏi khối thức ăn thô xanh, và đóng gói ngay lập tức vì việc trì hoãn có thể có ảnh hưởng bất lợi đến chất lượng thức ăn ủ chua
Mua men vi sinh hoạt tính càm lên men ủ chua thức ăn cho trâu bò: https://chephamvisinh.vn/cam-len-men-emzeo/
Giai đoạn trễ
Giai đoạn này được đặc trưng bởi sự cạn kiệt oxy có sẵn trong các vật liệu đã được ủ chua thông qua hoạt động của vi khuẩn kỵ khí. Các điều kiện ủ chua như sự sẵn có của chất nền cho sự phát triển của hệ vi sinh, mức độ ẩm và quần thể vi sinh hiện có xác định loại vi sinh vật thống trị toàn bộ thức ăn thô xanh.
Khi vi khuẩn axit lactic tăng về số lượng và sử dụng carbohydrate hòa tan trong nước để tạo ra axit lactic, độ pH của thức ăn ủ chua giảm xuống dưới điểm tới hạn ức chế sự phát triển của các vi sinh vật hư hỏng khác. Ở giai đoạn này, hầu hết Clostridia chịu axit sẽ bị ức chế.
Lên men hoặc giai đoạn ổn định
Độ pH giảm mạnh cản trở sự phát triển của Clostridia và vi khuẩn. Trong giai đoạn này, chất khô đóng một vai trò đáng kể trong các quá trình lên men. Khi độ ẩm tăng lên (lớn hơn 70%), sự phát triển của vi khuẩn axit lactic bị cản trở; do đó tốc độ và mức độ lên men bị giảm.
Giai đoạn này là lâu nhất trong quá trình ủ và tiếp tục cho đến khi sự phát triển của vi sinh vật bị ức chế hoàn toàn bởi mức axit cao (pH thấp). Tại thời điểm này, thức ăn thô xanh ở trạng thái bảo quản. Cần lưu ý rằng các vi khuẩn không mong muốn có xu hướng phát triển mạnh và do đó dẫn đến sự phân hủy protein quá mức, sản xuất các chất độc hại và mất chất khô. Do đó, thức ăn thô héo trên 30–35% trước khi ủ có thể loại bỏ vi khuẩn không mong muốn.
Bên cạnh đó, bạn cũng nên cân nhắc sử dụng các chế phẩm sinh học thích hợp để có thể thúc đẩy và giúp cho các phế phẩm nông nghiệp đạt được chất lượng hoàn hảo nhất.
Giai đoạn nạp liệu
Trong giai đoạn này, thức ăn ủ tốt sẽ ổn định và không thay đổi về thành phần. Tuy nhiên, giá trị pH không thể chỉ ra chất lượng tốt của thức ăn ủ chua hoặc loại quá trình lên men. Sản phẩm cuối cùng của quá trình lên men ủ chua thường được đo lường hoặc theo dõi bằng cách sử dụng một số chỉ tiêu để đánh giá chất lượng và thành phần thức ăn ủ chua.
Trên đây là một vài thông tin liên quan đến việc ủ chua thức ăn cho trâu bò từ phế phẩm nông nghiệp. Bạn hoàn toàn có thể tận dụng nguồn phế phẩm này và biến chúng thành thức ăn đầy đủ dưỡng chất để cung cấp thêm dinh dưỡng cho trâu bò cũng như hạn chế được các chi phí thức ăn liên quan. Để tìm mua được những chế phẩm sinh học ủ chua thức ăn hiệu quả, hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay.
Tìm hiểu thêm: Cách ủ thức ăn cho gà, vịt, ngan, ngỗng chuẩn kỹ thuật
Founder & Author Đức Bình là chuyên gia hàng đầu về ngành Công nghệ sinh học, chuyên nghiên cứu và ứng dụng các loại chế phẩm sinh học.: Emzeo, trichoderma, EM gốc, IMO gốc, Đậu nành humic, Đạm cá humic … Xem thêm về Founder Đức Bình