Cách ủ chua thức ăn cho trâu bò từ phế phẩm nông nghiệp

Bên cạnh các nguồn thức ăn khô và các loại cỏ tươi thì việc ủ chua thức ăn cho trâu bò từ các phế phẩm nông nghiệp đang được đánh giá là một trong những giải pháp hiệu quả bậc nhất hiện nay. Để tìm hiểu rõ hơn về việc chuẩn bị vật liệu cũng như nắm được các giai đoạn ủ chua thức ăn, hãy cùng Chế phẩm vi sinh Đức Bình theo dõi chia sẻ sau đây.

Lợi ích của việc ủ chua thức ăn cho trâu bò từ phế phẩm nông nghiệp

Phụ phẩm nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm chiếm tỷ trọng đáng kể (gần 30%) trong sản xuất nông nghiệp trên toàn thế giới. Những nguồn nguyên liệu này chủ yếu bao gồm các vật liệu lignoxenluloza, phế phẩm từ trái cây và rau quả, chất thải công nghiệp đường cũng như phụ phẩm từ động vật và thủy sản.

Phế phẩm nông nghiệp chứa nhiều hợp chất hoạt tính sinh học và dinh dưỡng, chẳng hạn như polyphenol, carotenoid và chất xơ. Chúng là nguồn sinh khối có giá trị lớn và là giải pháp tiềm năng cho các vấn đề về dinh dưỡng động vật, đồng thời là nguồn cung cấp protein và năng lượng dồi dào.

Các công nghệ hiện có để làm giàu protein của những phế phẩm này bao gồm quá trình lên men cơ chất rắn, ủ, và các quy trình ủ chua. Đặc biệt với sự hỗ trợ của các chế phẩm sinh học, việc ủ chua và lên men các phế phẩm này đang trở nên đơn giản và hiệu quả hơn. Qua đó, giúp tiết kiệm thời gian cũng như chi phí đáng kể cho các hộ chăn nuôi trâu bò.

Các nguồn phế phẩm có thể sử dụng để ủ chua thức ăn cho trâu bò

Với lượng lớn phế phẩm nông nghiệp, bạn hoàn toàn có thể sử dụng chúng như nguồn cung cấp vật liệu cho quá trình ủ chua thức ăn cho trâu bò. Đặc biệt hiệu quả nếu bạn đang chăn nuôi quy mô lớn và muốn tiết kiệm tối đa chi phí thức ăn nhưng vẫn duy trì được giá trị dinh dưỡng cho vật nuôi.

Phụ phẩm ngành xay xát

Cám; bột thải; chất thải do quá trình làm sạch ngũ cốc; mầm lúa mì, ngô và lúa mạch đen; vỏ của một số hạt như hạt đậu, lúa mạch, kiều mạch.

Sản phẩm phụ của ngành công nghiệp dầu

Bánh chiết xuất dung môi từ đậu tương và cải dầu, hướng dương, hạt lanh, và các sản phẩm được hình thành trong quá trình tinh chế dầu thực vật, lecithin và axit béo.

Sản phẩm phụ của ngành công nghiệp đường

Bã củ cải đường, rỉ đường, cặn khử bão hòa.

Sản phẩm phụ của ngành công nghiệp tinh bột

Bã khoai tây, nước ép từ tế bào khoai tây, phần còn lại của hạt sau khi chiết xuất tinh bột, gluten, mầm từ ngô hoặc lúa mì.

Sản phẩm phụ của ngành công nghiệp rau quả

Các sản phẩm từ việc gọt vỏ trái cây và rau quả, bã đậu, hạt của một số loại trái cây như cà chua.

Các sản phẩm phụ của ngành công nghiệp lên men

Bao gồm ngũ cốc, mật đường, chất hòa tan của máy chưng cất khoai tây, sinh khối của nhà máy bia và rượu vang, sinh khối vi khuẩn và nấm từ quá trình sản xuất axit lactic, axit citric và các axit hữu cơ khác, cũng như ngũ cốc đã qua sử dụng và mầm mạch nha trong nhà máy bia.

Một nhóm phế phẩm đáng chú ý khác là các sản phẩm được thu gom ở các trung tâm đô thị lớn, ví dụ: Chất thải nhà bếp từ các cơ sở cung cấp dịch vụ ăn uống quy mô lớn, sau khi hấp và ủ phù hợp cũng có thể được bổ sung vào thức ăn cho trâu bò.

Đọc ngay: Bí kíp ủ phân bò sử dụng bón cây hiệu quả

Những lưu ý quan trọng khi ủ chua thức ăn cho trâu bò

Các phương pháp và quy trình chuẩn bị để ủ chua thức ăn cho trâu bò từ phế phẩm nông nghiệp cần được lựa chọn cẩn thận. Bên cạnh đó, cần xem xét các đặc tính và cấu tạo hóa học của các phế phẩm, các kỹ thuật khác nhau được sử dụng để:

• Loại bỏ các chất hoặc hệ vi sinh có hại cho sức khỏe động vật;
• Tăng tuổi thọ bảo quản và hiệu quả sử dụng làm thức ăn cho trâu bò;
• Cải thiện khả năng tiêu hóa và sự hấp thu chất dinh dưỡng;
• Nâng cao giá trị dinh dưỡng bằng cách sử dụng các thành phần tạo môi trường tổng hợp protein và các chất hoạt tính sinh học, đặc biệt là khi kết hợp với các chế phẩm sinh học thích hợp.

Kỹ thuật ủ chua thức ăn cho trâu bò hiệu quả

Chuẩn bị nguyên liệu:

• Nguyên liệu ủ: 200kg
• Cám gạo: 5kg
• Mật rỉ đường: 1 lít
• 1 gói cám lên men EMZEO 200gr
• Nước sạch: 100 lít

Quy trình ủ chua hiệu quả:

• Tạo nước men: trộn đều 1 gói cám lên men EMZEO với 5kg cám gạo, 1 lít mật rỉ đường vào 100 lít nước sạch
• Tưới đều nước men vào 200kg nguyên liệu ủ. Có thể bổ sung thêm nước sạch để đạt độ ẩm ủ 50%
• Đào hố lót bạt hoặc cho vào tải kín ủ 5 – 7 ngày đến khi có mùi thơm dịu nhẹ là sử dụng được

Lưu ý: Nên băm nhỏ phế phẩm nông nghiệp khi ủ chua để trâu bò dễ tiêu hóa hơn.

Các giai đoạn trong quá trình ủ chua thức ăn cho trâu bò

Thức ăn ủ chua là sản phẩm được hình thành khi cỏ hoặc phế phẩm nông nghiệp có đủ độ ẩm được bảo quản trong điều kiện kỵ khí, thường là trong silo sau khi được héo, nhằm ngăn ngừa sự hư hỏng bởi vi sinh vật hiếu khí.

Nguyên tắc cơ bản của quá trình ủ chua là duy trì các điều kiện yếm khí trong suốt quá trình và giảm nhanh giá trị pH nhờ hoạt động của vi khuẩn axit lactic. Mục tiêu chính là tăng cường quá trình lên men bằng cách tận dụng vi khuẩn biểu sinh tự nhiên trên phế phẩm và hàm lượng đường để tạo ra môi trường axit ổn định lâu dài.

Để đạt được sản phẩm ủ chua chất lượng cao, cần hiểu rõ các giai đoạn trong quá trình ủ chua. Quá trình này được phân chia thành bốn giai đoạn chính:

Giai đoạn hiếu khí

Giai đoạn đầu tiên đặc trưng bởi việc sử dụng oxy còn bị giữ lại trong khối nguyên liệu. Phế phẩm nông nghiệp được cắt nhỏ và đóng gói trong kho chứa vẫn còn không khí bị mắc kẹt. Trong quá trình này, thực vật vẫn tiếp tục hô hấp trong vài giờ hoặc vài ngày tùy thuộc vào cách đóng gói.

Trong giai đoạn này, các enzyme thực vật (protease) hoạt động cho đến khi lượng oxy bị cạn kiệt. Nếu quá trình đóng gói không tốt hoặc để oxy xâm nhập, thức ăn sẽ bị lên men không mong muốn bởi nấm mốc và nấm men, dẫn đến phân hủy protein và tăng nhiệt quá mức. Do đó, cần loại bỏ tất cả không khí khỏi khối nguyên liệu và đóng gói ngay lập tức vì sự trì hoãn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng thức ăn ủ chua.

Mua men vi sinh hoạt tính cám lên men ủ chua thức ăn cho trâu bò: https://chephamvisinh.vn/cam-len-men-emzeo/

Giai đoạn chuyển tiếp

Giai đoạn này đặc trưng bởi sự cạn kiệt oxy trong nguyên liệu ủ chua thông qua hoạt động của vi khuẩn kỵ khí. Các điều kiện ủ chua như sự sẵn có của chất nền, mức độ ẩm và quần thể vi sinh vật hiện có sẽ quyết định loại vi sinh vật chiếm ưu thế.

Khi vi khuẩn axit lactic tăng về số lượng và sử dụng carbohydrate hòa tan trong nước để tạo ra axit lactic, độ pH của thức ăn ủ chua giảm xuống dưới điểm tới hạn, ức chế sự phát triển của các vi sinh vật có hại khác. Ở giai đoạn này, hầu hết vi khuẩn Clostridia chịu axit sẽ bị ức chế.

Giai đoạn lên men ổn định

Độ pH giảm mạnh cản trở sự phát triển của Clostridia và các vi khuẩn gây hại khác. Trong giai đoạn này, hàm lượng chất khô đóng vai trò quan trọng trong quá trình lên men. Khi độ ẩm quá cao (lớn hơn 70%), sự phát triển của vi khuẩn axit lactic bị cản trở, làm giảm tốc độ và mức độ lên men.

Giai đoạn này kéo dài nhất trong quá trình ủ và tiếp tục cho đến khi sự phát triển của vi sinh vật bị ức chế hoàn toàn bởi mức axit cao (pH thấp). Lúc này, thức ăn ủ chua đã ở trạng thái bảo quản ổn định. Cần lưu ý rằng nếu các vi khuẩn không mong muốn phát triển mạnh sẽ dẫn đến phân hủy protein quá mức, sản sinh chất độc hại và mất chất khô. Vì vậy, nên làm héo nguyên liệu đạt 30-35% chất khô trước khi ủ để hạn chế vi khuẩn không mong muốn.

Bên cạnh đó, việc sử dụng các chế phẩm sinh học thích hợp sẽ thúc đẩy quá trình lên men và giúp phế phẩm nông nghiệp đạt được chất lượng tối ưu.

Giai đoạn nạp liệu

Trong giai đoạn này, thức ăn ủ tốt sẽ ổn định và không thay đổi về thành phần. Tuy nhiên, giá trị pH không thể chỉ ra chất lượng tốt của thức ăn ủ chua hoặc loại quá trình lên men. Sản phẩm cuối cùng của quá trình lên men ủ chua thường được đo lường hoặc theo dõi bằng cách sử dụng một số chỉ tiêu để đánh giá chất lượng và thành phần thức ăn ủ chua.

Trên đây là một vài thông tin liên quan đến việc ủ chua thức ăn cho trâu bò từ phế phẩm nông nghiệp. Bạn hoàn toàn có thể tận dụng nguồn phế phẩm này và biến chúng thành thức ăn đầy đủ dưỡng chất để cung cấp thêm dinh dưỡng cho trâu bò cũng như hạn chế được các chi phí thức ăn liên quan. Để tìm mua được những chế phẩm sinh học ủ chua thức ăn hiệu quả, hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay.

Tìm hiểu thêm: Cách ủ thức ăn cho gà, vịt, ngan, ngỗng chuẩn kỹ thuật