Giải mã hiện tượng phú dưỡng là gì và cách khắc phục hiệu quả

Đối với những hộ nuôi trồng hải sản qua các bể nuôi, ao, hồ hoặc sông thì chắc hẳn đã ít nhiều biết đến hiện tượng phú dưỡng. Đây là hiện tượng gây ra nhiều nguy hiểm cho vật nuôi và môi trường nước. Vì thế, khi gặp phải hiện tượng này đã có không ít người hoang mang và lo lắng. Để biết được cách thức khắc phục hiệu quả hãy cùng Chế phẩm vi sinh Đức Bình theo dõi bài viết:Giải mã hiện tượng phú dưỡng là gì và cách khắc phục hiệu quả

Hiện tượng phú dưỡng là gì và nguyên nhân xuất hiện

Phú dưỡng là hiện tượng tự nhiên xuất hiện khi lượng dưỡng chất trong nước bị dư thừa. Khi nước ở sông, hồ bị dư các chất như Nitrat hoặc Phốt Phát, chúng sẽ được tiêu thụ bởi các sinh vật phù du như tảo lam, rong, rêu. Các sinh vật này coi đây là nguồn thức ăn dồi dào và bắt đầu sinh sôi, nảy nở một cách ồ ạt.

Hiện tượng phú dưỡng là gì?

Hiện tượng phú dưỡng xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau:

• Khả năng tự lọc nước của hồ, sông thông qua vi sinh vật tự nhiên không đủ để cân bằng hệ sinh thái
• Hiện tượng sạt lở, xói mòn đất xung quanh ao hồ làm dưỡng chất trong đất đi vào nguồn nước
• Chất thải công nghiệp, chất thải sinh hoạt không được xử lý đúng chuẩn thải vào sông, hồ

Vì sao lại xuất hiện phú dưỡng?

Dấu hiệu nhận biết hiện tượng phú dưỡng trong ao hồ

Khi hiện tượng phú dưỡng xảy ra, ao hồ sẽ xuất hiện các dấu hiệu đặc trưng sau:

• Hiện tượng tảo nở hoa, nước đổi màu sang màu đỏ hoặc xanh
• Xuất hiện nhiều loại rong, rêu bám đầy xung quanh hồ
• Mực nước ngày càng thấp do chất thải của các sinh vật tạo ra dưới đáy hồ
• Nếu kéo dài, nước trong hồ sẽ đặc dần và biến thành đầm lầy

Dấu hiệu của phú dưỡng

Các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến hiện tượng phú dưỡng

Ngoài việc dư thừa chất dinh dưỡng, các yếu tố môi trường khác cũng ảnh hưởng đến quá trình phú dưỡng:

• Độ sâu của nước: Hồ càng nông, nguy cơ phú dưỡng càng cao vì các dưỡng chất ở đáy hồ sẽ gần với mặt nước hơn
• Khả năng lưu chuyển nước: Sông hồ có dòng chảy nhanh sẽ hạn chế hiện tượng phú dưỡng vì nước trôi nhanh cuốn đi các dưỡng chất và sinh vật phù du không kịp hấp thụ
• Nhiệt độ môi trường: Ảnh hưởng đến khả năng bốc hơi nước và quá trình phát triển của tảo

Xem ngay: Bí quyết xử lý ao nuôi tôm cá ô nhiễm hiệu quả nhất

Các yếu tố ảnh hưởng đến phú dưỡng

Tác động tiêu cực của hiện tượng phú dưỡng đối với môi trường và vật nuôi

Tác động đến vật nuôi

• Lượng oxy trong nước giảm mạnh, đặc biệt vào ban đêm khi tảo hô hấp, rút hết oxy gây thiếu hụt cho vật nuôi
• Khi tảo và sinh vật phù du chết, chúng phân hủy xuống đáy hồ gây mùi hôi tanh từ NH3, ảnh hưởng đến sức khỏe vật nuôi
• Vật nuôi dễ mắc bệnh, tỷ lệ chết cao và không thể phát triển ổn định
• Lứa vật nuôi không đều, có thể xuất hiện dị tật do môi trường sống không thuận lợi

Tác động đến môi trường nước

• Mất cân bằng hệ sinh thái khi thực vật phù du phát triển quá mức
• Chất thải và xác chết của sinh vật phù du lắng đọng làm mực nước giảm, biến thành đầm lầy sau một thời gian
• Gây mùi hôi, thay đổi màu sắc nước và ô nhiễm nguồn nước

Tác động tiêu cực của phú dưỡng

Phương pháp xử lý hiệu quả hiện tượng phú dưỡng trong ao hồ

Hiện nay, các phương pháp xử lý phú dưỡng mang lại hiệu quả cao nhất khi được thực hiện ngay từ những dấu hiệu ban đầu:

Cách xử lý hiện tượng phú dưỡng

Sử dụng chế phẩm vi sinh để tăng vi sinh có lợi

Chế phẩm vi sinh giúp tạo vi sinh vật có lợi sẽ tiêu thụ các dưỡng chất dư thừa trong nước. Các vi sinh này không gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe vật nuôi và không làm mất cân bằng hệ sinh thái. Định kỳ sử dụng loại chế phẩm này sẽ giúp duy trì chất lượng nước ổn định.

Sử dụng chế phẩm vi sinh giúp tan bùn và khử mùi

Kết hợp với chế phẩm vi sinh tan bùn và khử mùi sẽ mang lại hiệu quả cao hơn. Loại chế phẩm này có tác dụng diệt vi khuẩn có hại, khử mùi hôi tanh, giúp môi trường nước trong lành. Đồng thời, chúng xử lý nhanh chóng các chất thải và xác chết thực vật vi sinh dưới đáy hồ mà không làm mất cân bằng hệ sinh thái.

Sử dụng chế phẩm vi sinh

Biện pháp phòng ngừa và hạn chế hiện tượng phú dưỡng

Để hạn chế tình trạng phú dưỡng gây tác động tiêu cực cho vật nuôi và môi trường nước, nên áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau:

• Sử dụng chế phẩm vi sinh định kỳ để tăng cường vi sinh có lợi, hạn chế lớp bùn đáy và kiểm soát dưỡng chất trong nước
• Kiểm soát chặt chẽ lượng nước thải công nghiệp và sinh hoạt vào sông, hồ, đảm bảo qua quy trình xử lý đúng chuẩn
• Ưu tiên sử dụng phân hữu cơ dễ phân hủy, không gây mất cân bằng hệ sinh thái
• Phủ xanh đồi trọc và vùng đất xung quanh ao hồ để ngăn sạt lở, xói mòn đất và nguồn dưỡng chất trôi vào nước

Cách hạn chế hiện tượng phú dưỡng

Tìm hiểu thêm: Bùn vi sinh là gì? Cơ chế sử dụng và cách khắc phục sự cố thường gặp

Đức Bình

Founder & Author Đức Bình là chuyên gia hàng đầu về ngành Công nghệ sinh học, chuyên nghiên cứu và ứng dụng các loại chế phẩm sinh học.: Emzeo, trichoderma, EM gốc, IMO gốc, Đậu nành humic, Đạm cá humic … Xem thêm về Founder Đức Bình