Tin tức
Trichoderma: Phương pháp phòng trừ nấm bệnh sinh học hiệu quả
Sử dụng trichoderma là phương pháp phòng trừ nấm bệnh sinh học hiệu quả nhất hiện nay. Trichoderma là một chi nấm đối kháng sinh học một cách mạnh mẽ và toàn diện nhờ vào nhiều cơ chế sinh học độc đáo:
- Ký sinh nấm bệnh
- Cạnh tranh sinh học
- Sản sinh ra chất có hoạt tính kháng sinh
- Kích thích bộ rễ phát triển, tăng cường sức đề kháng của cây trồng.
Sử dụng phương pháp sinh học trong nông nghiệp đã và đang trở thành xu hướng không chỉ ở Việt Nam mà còn phổ biến trên toàn thế giới. Một trong những phương pháp được đông đảo nhà nông quan tâm nhất hiện nay là các loại chế phẩm sinh học bào chế từ nấm Trichoderma. Vì vậy, tìm hiểu richoderma là gì chắc chắn rất cần thiết? Tại sao Trichoderma được sử dụng làm chế phẩm sinh học trong nông nghiệp? Chúng ta cùng tìm câu trả lời trong bài viết: “Trichoderma: Phương pháp phòng trừ nấm bệnh sinh học hiệu quả“
1. Trichoderma phòng trừ nấm bệnh sinh học?
Trichoderma là tên gọi của một loài nấm bất toàn thuộc họ Moniliaceae. Nấm Trichoderma sinh sản vô tính bằng bào tử. Bào tử nấm trichoderma có dạng hình trứng (elip), màu xanh lục đính trên những sợi nấm. Tốc độ phát triển của loài nấm này tương đối nhanh, chúng có thể đạt đường kính từ 2-9cm sau khoảng 4 ngày nuôi cấy ở nhiệt độ 20 độ C.
⫸ Xem thêm: Nấm trichoderma là gì? Lợi ích, thành phần, công dụng của chế phẩm trichoderma
Với đặc điểm sinh lý của loại nấm đất, Trichoderma phát triển tốt trên các loại đất giàu dinh dưỡng như đất nông nghiệp, đồng cỏ, rừng,…Hầu hết chúng là loài sống hoại sinh tức là tự lấy chất dinh dưỡng từ xác động thực vật để sinh trưởng và phát triển. Tuy nhiên chúng cũng có khả năng tấn công các loại nấm khác
Hình thái sinh học của nấm Trichoderma khi quan sát dưới kính hiển vi
Dựa trên tính đối kháng, hiện nay Trichoderma có khoảng 33 loài. Trong đó, những loài có khả năng đối kháng cao phải kể đến như: T.viride, T. harzianum, T.hamatum, T.atroviride, T. minutisporum,…
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, Trichoderma sp là nhóm vi nấm có thể tồn tại trong tất cả các vùng khí hậu. Tuy nhiên tùy thuộc vào điều kiện môi trường mà các loài Trichoderma sẽ có sự phân bố khác nhau. Chẳng hạn như Trichoderma harzianum có mặt ở vùng khí hậu nóng, trong khi Trichoderma polysporum và Trichoderma viride lại có mặt ở vùng khí hậu lạnh.
Căn cứ vào đặc điểm sinh lý, sinh hóa, nấm Trichoderma đã được nghiên cứu để sử dụng như một phương pháp sinh học trong công tác trồng trọt. Đây là phương pháp mang lại hiệu quả cao nhưng lại vô cùng tiết kiệm cho người nông dân. Công dụng của chúng bao gồm:
- Tiêu trừ các loại nấm gây bệnh cho cây trồng
- Kích thích sinh trưởng cho cây
- Kích kháng và bảo vệ bộ rễ cho các loại cây trồng
Nấm Trichoderma tưới của Chế phẩm vi sinh Đức Bình đối kháng nấm bệnh cực mạnh
2. Cơ chế phòng trừ nấm bệnh sinh học của Trichoderma
Sở dĩ trichoderma được gọi là một loại nấm đối kháng do trong quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học đã phát hiện có sự cạnh tranh dinh dưỡng (competition for nutrient) khi đặt chúng cùng môi trường sống với một số loại nấm khác gây hại cho cây trồng. Không chỉ vậy, nấm đối kháng trichoderma còn có xu hướng sống ký sinh (mycoparasitism) và tiết ra các chất tiêu diệt các loại nấm đó (antibiosis). Cả ba cơ chế hoạt động này không hề tách biệt mà còn có xu hướng tương hỗ lẫn nhau, giúp chủng nấm thực hiện nhiệm vụ tiêu trừ nấm bệnh, bảo vệ cây trồng.
2.1 Cơ chế ký sinh (mycoparasitism)
Trichoderma tuy là một loài sống hoại sinh nhưng đồng thời chúng cũng được tìm thấy sống ký sinh trên một số loại nấm bệnh như Scerotium Rolfsii, Fusarium spp, Pythium,…Cơ chế ký sinh của Trichoderma-spp bao gồm 2 giai đoạn:
- Đầu tiên là phát hiện nấm đích hay còn gọi là nấm ký chủ. Ở giai đoạn này nấm đối kháng Trichoderma có xu hướng tăng trưởng nhanh và hướng về nấm đích
- Sau đó, chúng sẽ quấn quanh hoặc tiếp tục tăng trưởng dọc theo ký chủ tạo nên cấu trúc tương tự các đĩa bám và bài tiết enzym phân giải để dễ dàng xâm nhập vào vách tế bào ký chủ.
2.2 Cơ chế tiết ra các chất kháng nấm bệnh (antibiosis)
Đây là cơ chế quan trọng nhất giúp Trichoderma tiêu diệt hiệu quả các loại nấm gây bệnh. Trong quá trình hoạt động, chúng sản xuất rất nhiều các loại enzyme. Đặc biệt hai loại enzyme Endochitinase và Glucanase có khả năng phân giải chất chitin và glucan.
Đây là thành phần chính trong cấu tạo vách tế bào các loại nấm gây bệnh cho cây. Nhờ đó, Trichoderma có khả năng ức chế các đối tượng vi sinh vật này mà không cần có sự tác động vật lý.
2.3 Cơ chế cạnh tranh dinh dưỡng (competition for nutrient)
Sự cạnh tranh được diễn ra khi nhiều loài cùng khai thác một nguồn dinh dưỡng nhưng khác nhau về tốc độ và hiệu quả khai thác. Khi đặt vào một môi trường sống với các loài nấm gây bệnh, Trichoderma rất tích cực cạnh tranh chất dinh dưỡng và không gian sống. Những loại vi sinh sau một thời gian không đủ sức cạnh tranh cuối cùng sẽ chết hoặc di chuyển đến môi trường sống khác thích hợp hơn.
2.4 Trichoderma có công dụng kích thích phát triển và bảo vệ bộ rễ của cây
Ngoài việc tiết ra các enzyme chống lại các vi sinh vật gây bệnh, loại nấm này còn có công dụng kích thích cây trồng tự sản xuất ra các chất giúp tăng sức đề kháng để cây trồng phát triển khỏe mạnh hơn. Sau khi ký sinh trên rễ, chúng sẽ bắt đầu tạo ra một chuỗi các thay đổi về hình thái cũng như sinh hóa trong cây, cụ thể như sau:
- Tăng cường hoạt tính các loại enzyme trong thực vật có liên quan đến khả năng kháng khuẩn như β-1,3-glucanase, peroxidase, chitinase và lipoxygenase.
- Kích thích khả năng tiết các chất phytoalexin của cây tại các vùng tổn thương. Giúp cây mau lành và ngăn chặn sự xâm nhập của các vi sinh có hại tại những vùng này.
Bên cạnh đó, trong quá trình cạnh tranh môi trường sống, các loại nấm và vi sinh vật gây bệnh có khả năng để lại cyanid tại nơi ở của chúng. Đây là một loại chất độc gây ức chế hoạt động hô hấp của các tế bào. Trichoderma kháng lại cyanid, đồng thời tạo ra hai loại enzyme có khả năng phân hủy chúng tại vùng rễ. Do đó, chúng góp phần trực tiếp trong việc kiểm soát và chủ động bảo vệ bộ rễ cho cây.
So sánh hiệu quả giữa cây trồng có và không có sử dụng Men vi sinh trichoderma
2.5 Trichoderma có công dụng kích thích sinh trưởng cây trồng
- Để đánh giá cây trồng khỏe mạnh, đạt chất lượng, bên cạnh khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh còn phải kể đến khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của cây. Theo các nhà chuyên môn, tuy cùng điều kiện chăm sóc nhưng cây trồng chứa nấm Trichoderma ký sinh trong rễ lại đạt tốc độ tăng trưởng nhanh và khỏe mạnh hơn rất nhiều. Nguyên nhân là do:
- Trichoderma kích thích cây trồng gia tăng nồng độ chất hữu cơ trong vách tế bào và sản sinh ra nhiều hoocmon thúc đẩy quá trình trao đổi chất diễn ra mạnh mẽ hơn.
- Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng Trichoderma có thể hòa tan các chất dinh dưỡng khó hấp thu như Fe, Cu, Mn, Zn,…Chính vì thế, sự xuất hiện của Trichoderma trong đất còn giúp gia tăng mức độ sử dụng và khả năng hút các chất dinh dưỡng này cho các loại cây trồng.
- Ngoài ra loại nấm đặc biệt này còn phân giải một số chất hữu cơ trong đất và phân bón khiến đất trở nên tơi xốp, tăng độ phì nhiêu và giảm thiểu tình trạng đất chai, bạc màu
Kết quả ta thu được đất tơi xốp, phì nhiêu hơn
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt lực đối kháng nấm bệnh của Trichoderma
Cũng giống như tất cả các loại vi sinh vật khác, mỗi tác động của điều kiện xung quanh đều có ảnh hưởng nhất định đến sự sinh trưởng và hoạt động của nấm Trichoderma. Tuy nhiên, các yếu tố gây ra sự thay đổi rõ rệt nhất có thể kể đến như sau:
3.1 Nhiệt độ
Nấm Trichoderma phát triển nhanh nhất ở nhiệt độ 25-30 độ C. Một số ít loài khác có thể tăng trưởng được ở 45 độ C. Do đó mỗi loài nấm sẽ có mức nhiệt độ thích hợp khác nhau. Tuy nhiên, đặc điểm chung là chúng rất ngại ánh sáng mặt trời chiếu vào trực tiếp.
Bởi điều này ảnh hưởng đến khả năng mọc mầm của bào tử, khả năng kéo dài của ống nấm và sự phát triển của sợi nấm. Ngoài ra khả năng tiết enzyme của nấm Trichoderma cũng phụ thuộc nhiều vào nhiệt độ của mỗi trường xung quanh.
3.2 Độ PH của môi trường
Thông thường, khả năng tiết enzyme của nấm Trichoderma được đảm bảo tốt nhất khi PH trong đất nằm khoảng 2-6 và tối đa là 4-8. Chính vì thế, việc mất cân bằng Ph trong đất trồng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng đối kháng của chủng nấm này lên các loại nấm gây bệnh khác cho cây trồng.
3.3 Độ thoáng khí
Mặc dù có thể sống được trong môi trường thiếu oxy Tuy nhiên về bản chất, trichoderma vẫn là loài vi sinh hiếu khí. Do đó, nồng độ oxy cũng có tác động lên sự khả năng kháng sinh và hình thái của chúng khi hoạt động trong đất.
3.4 Nguồn thức ăn dinh dưỡng
Nguồn dinh dưỡng có trong đất cũng tác động không nhỏ đến quá trình hoạt động của Trichoderma. Chính vì thế, khi sử dụng loại nấm vi sinh này vào mục đích sinh học chúng ta cần chú ý cung cấp thêm những loại phân bón chứa chất dinh dưỡng cần thiết cho chúng.
Các loại phân bón chứa nhiều chất hữu cơ như glucose, fructose, maltose và galactose nên được ưu tiên sử dụng. Ngoài ra cần lưu ý bổ sung thêm các chất như Lân, Canxi, Mg, Amino acid, các loại trung vi lượng dạng Chelax- EDTA dạng hữu cơ,…
Chế phẩm Trichoderma tưới cây
Chế phẩm Trichoderma tưới cây phòng trị nấm bệnh hại cây là dòng sản phẩm chứa hàng tỉ bào tử nấm đối kháng trichoderma cùng hoạt chất sinh học hữu ích. Chế phẩm Trichoderma tưới cây tan trong nước, dùng để phun xịt cho cây trồng, trị nấm bệnh, kích thích cây tồng tăng trưởng ... Phun xịt cho hoa hồng, hoa lan, cây cảnh, rau quả.
4. Cách sử dụng Trichoderma để phòng trừ nấm bệnh
Với những công dụng tuyệt vời của nấm Trichoderma, không quá ngạc nhiên khi hiện nay các chế phẩm sinh học làm từ loại nấm này lại nhận được sự tin dùng của đông đảo bà con nông dân. Tuy nhiên, để có thể đạt hiệu quả cao nhất, người tiêu dùng cần tìm hiểu và nghiên cứu kỹ càng các loại chế phẩm sinh học vi sinh trichoderma trước khi đưa vào sử dụng thực tế. Hiện nay, nấm Trichoderma có thể sử dụng theo 3 cách:
4.1 Bón trực tiếp cho cây trồng
Nếu chế phẩm Trichoderma được sản xuất dưới dạng bột thì bà con nên bón trực tiếp vào đất hoặc trộn nó với giá thể. Liều dùng là 1 đến 2kg nấm/ha đất trồng. Các chuyên gia khuyên bà con nên bón chế phẩm vào đất trước khi trồng từ 7 đến 10 ngày hoặc bón sau khi đã trồng cây 15 đến 20 ngày. Nếu đất có dấu hiệu thiếu dinh dưỡng, cây phát triển chậm bạn nên bón lại sau mỗi 30 đến 45 ngày. Cách đó giúp đất luôn đủ dinh dưỡng cho sự phát triển của cây trồng.
4.2 Phun hoặc tưới trực tiếp
Nếu chế phẩm Trichoderma được sản xuất dưới dạng lỏng thì phun hoặc tưới là hợp lý nhất. Chúng ta dùng 1 đến 2 lít chế phẩm cho 1 ha đất trồng. Thời điểm sử dụng Trichoderma hiệu quả nhất là vào sáng sớm hoặc chiều mát để tránh nắng, gió, giảm thiểu nguy cơ ngộ độc hoặc cây bị stress. Lưu ý, bà con nên phun hoặc tưới lại Trichoderma cho cây sau mỗi 15 đến 20 ngày.
4.3 Sử dụng để ủ với các loại phân khác
Ngoài hai cách sử dụng nói trên, Trichoderma còn được dùng để ủ với các loại phân hữu cơ như: Phân chuồng, bã thực vật, rơm rạ, các loại cây khác nhằm tạo ra loại phân bón hữu cơ chất lượng có chứa nấm Trichoderma cùng các enzyme thuỷ phân rất tốt cho cây trồng.
⫸ Xem thêm: Cách sử dụng nấm trichoderma “đúng chuẩn” cho hiệu quả cao nhất
5. Lưu ý khi chọn lựa Nấm Trichoderma để phòng trừ nấm bệnh
Trên thị trường hiện nay, không quá khó để mọi người tìm mua các loại chế phẩm sinh học làm từ loại nấm đặc biệt này. Tuy nhiên, không ít công ty vì ham lợi nhuận mà sản xuất các chế phẩm kém chất lượng với giá thành cũng biến động thất thường. Để có thể chọn lựa chế phẩm Trichoderma chất lượng, mọi người có thể thử áp dụng những cách sau đây:
- Nghiên cứu các thông số niêm yết trên bao bì: Mật độ vi sinh từ 107 – 108 CFU/gr, hoạt lực trichoderma mạnh
- Tự kiểm tra bằng phương pháp thủ công: Đầu tiên chúng ta cho nước sạch vào khoảng ¾ chai nước loại 500ml và hòa tan 1 muỗng nhỏ chế phẩm này vào. Đậy kín nắp và đặt ở nơi thiếu sáng. Nếu sau khoảng 4-10 ngày nước có dấu hiệu chuyển màu xanh hoặc xám, xuất hiện mùi hôi tức là sản phẩm đạt yêu cầu
Nấm Trichoderma Bacillus
- Loại 200gr giá 20k/gói, 1 thùng 60 gói
- Loại 1kg giá 75k/gói, 1 thùng 20 gói
Ngoài ra còn một cách khác để thử đó là dùng 1 kg bột cám gạo trộn đều với 1 muỗng chế phẩm sinh học. Sau đó xịt một ít nước tạo độ ẩm, đậy kín và cho vào nơi thiếu sáng. Cuối cùng chúng ta sẽ dựa vào bảng đối chiếu đây để đánh giá kết quả.
- Chọn chế phẩm nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có đầy đủ giấy phép lưu hành được cung cấp bởi các cơ quan có thẩm quyền. Bà còn có thể sử dụng mã vạch để truy xuất nguồn gốc sản phẩm hoặc liên hệ qua số điện thoại để kiểm chứng.
- Chọn Trichoderma thích hợp với loại cây trồng mà bạn muốn trồng và muốn chăm bón. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại nấm Trichoderma khác nhau. Mỗi loại chế phẩm có công dụng kiểm soát từng loại bệnh khác nhau. Do đó, người dùng phải tìm hiểu kỹ đặc điểm, công dụng của từng loại trước khi mua.
- Chọn chế phẩm phù hợp với cách dùng của bạn: Nếu dùng để bón bà con nên chọn chế phẩm dạng bột, nếu dùng để phun hoặc tưới nên chọn chế phẩm dạng lỏng.
Tự đánh giá chất lượng của các loại chế phẩm sinh học Trichoderma hiện nay
6. Sử dụng Trichoderma phòng trừ nấm bệnh đúng cách
Sau khi đã tìm hiểu và lựa chọn loại chế phẩm ưng ý, việc tiếp theo là phải đảm bảo sử dụng đúng cách để không làm giảm hiệu quả của các loại chế phẩm.
-
- Nếu tồn tại một thời gian dài trong môi trường không có thức ăn, Trichoderma sẽ dần giảm số lượng nhanh chóng và sẽ mất hoàn toàn tác dụng sau 6 tháng. Chính vì thế, mọi người cần canh lượng chế phẩm cần dùng sao cho vừa đủ một lần sau khi mở nắp là tốt nhất
- Chỉ phối hợp chung với các loại phân bón hoặc thuốc bảo vệ thực vật có ghi kèm theo trên bao bì. Đặc biệt, không trộn chung với các loại phân vô cơ đậm đặc và vôi bột vì chúng có khả năng làm chết nấm và giảm hiệu quả sử dụng.
- Cần lưu ý về điều kiện tác động đến khả năng phát triển và hoạt động của Trichoderma như nhiệt độ, độ ẩm,…
- Hầu hết các loại cây trồng từ cây ăn trái đến các loại cây kiểng đều có thể tương thích và sử dụng được.
- Các loại chế phẩm hiện nay đều được sản xuất dưới dạng bột và nước. Trước khi sử dụng, mọi người cần chú ý pha loãng với nước sạch theo tỷ lệ cụ thể trên hướng dẫn bao bì trước khi phun xịt lên cây
Sử dụng Trichoderma theo hướng dẫn của nhà sản xuất
Nếu sau khi tìm hiểu mà vẫn chưa tìm ra loại sản phẩm nào phù hợp, mọi người nên tham khảo Chế phẩm sinh học Trichoderma – Đức Bình do công ty TNHH Công nghệ sinh học Đức Bình trực tiếp sản xuất. Với cách sử dụng đơn giản, giá thành hợp lý nhưng mang lại giá trị sử dụng cao, Chế phẩm vi sinh Đức Bình cam kết đáp ứng đầy đủ các tiêu chí mà quý khách hàng đang tìm kiếm.
⫸ Xem thêm: Tìm hiểu Nấm đối kháng Trichoderma cùng chuyên gia
⫸ Xem thêm: Nấm đối kháng Chaetomium – diệt trừ nấm hại cho cây trồng
Đội ngũ chuyên gia tại Chế phẩm vi sinh Đức Bình có am hiểu sâu sắc về thị trường, vì một nền nông nghiệp hữu cơ bền vững. Với những chuyên gia hàng đầu về ngành Công nghệ sinh học, chuyên nghiên cứu và ứng dụng các loại men vi sinh, chế phẩm sinh học … Đội ngũ Marketing Đức Bình mong muốn lan tỏa kiến thức giá trị, kết nối thương hiệu Sinh học Đức Bình đến đúng đối tượng, với những sản phẩm công nghệ sinh học tiên tiến, an toàn, tiện dụng và hiệu quả nhất … Xem thêm về Founder Đức Bình
1 thoughts on “Trichoderma: Phương pháp phòng trừ nấm bệnh sinh học hiệu quả”
Nấm tricoderma có hại cho nấm rơm không ? Cách diệt Tricoderma ?